Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan ile birlikte Suudi Arabistan’a gelen Türk iş adamları, 30 firma ile görüşme yaptı. Bakan Zafer Çağlayan, Suudi iş adamlarının Türkiye ile yakından ilgilendiğini vurguladı.
Türkiye Suudi Arabistan İş Forumu’na katılan Bakan Zafer Çağlayan, “Türkiye'nin IMF’ye borcunun bitmesi özellikle dikkatlerini çekmiş ve bizi yakından takip ediyorlar. Bazılarının Türkiye'de zaten yatırımları var. Ümit ediyorum, Türk firmaları daha aktif rol alacaklar. Özellikle sağlık, tarım ve inşaat alanlarında firmalar ilgilerini çekiyor. Suudi tarafının ‘yılda bir toplanalım’ talebi 6 ayda bir Türkiye'de ve 6 ayda bir Suudi Arabistan’da toplantı hususunda mutabakat sağlandı. Mesleki eğitim konusunda birlikte hareket edilmesi için çalışma başlatılması talep edildi. İşbirliği için mutabakat sağlandı. Bunun için ekstra bir girişim de gerekmiyor.” dedi.
Gazaz gibi ülkenin önde gelen firmalarına yeni teşvik sisteminin anlatıldığına işaret eden Çağlayan, “Onlar da işbirliğine önem verdiklerini belirtti. Bmb, Suudi Havayolları’nın 450 milyon dolara işini aldı. Cidde'de 350 bin metrekarelik bir alanda lojman işi yapacak.” diye konuştu.
Zafer Çağlayan, Suudi iki bakanla da görüştüklerini, Ulaştırma Bakanı ile Medine tren yolunun yapımı için geniş değerlendirme yaptıklarını, çok somut mesajlar verdiklerini ifade etti.
Çağlayan, “Karma Ekonomik Komisyon (KEK) toplantısı yakında Türkiye’de yapılacak. Şuudlar 2 yıl sonra büyükelçilerini atadılar. Kabe revaklarının korunmasından doğan memnuniyetimizi ilettik. Sökülmesi ve değerlendirilmesi Türk firmalarında yapılacak. Gümrük konusunda karşılaşılan problemlerin çözümü için çalışılacak. Mersin ve İskenderun'dan Ro-Ro seferleri başlatılmıştı. Suudi Arabistan'a ihracat yüzde 34 arttı.” şeklinde konuştu.
Irak ve Suudi Arabistan arasında hacılar için kapatılan kapının hac dışındaki dönemler için yakın zamanda açılabileceği sözünü aldıklarını anlatan Çağlayan, “Bu bizim kara yolu ile ulaşmamızı olumlu etkileyecek. Suudiler gıda sektöründe Türk ürünlerinden memnuniyetlerini ifade ederek daha çok görmek istediklerini belirtti. Kuzey bölgelerde yüzde 75’i kamu fonunda karşılanmak üzere yatırımlara destek vereceklerini belirttiler.” dedi.
Suudi Konut Bakanı'nın yeni yapılacak 500 bin yeni konuttan söz ettiğini hatırlatan Çağlayan, “Bu hususta yakın bir çalışma içine girerek pay almaya çalışacağız. Direkt ya da Suudi firmalarla birlikte iş yapmak mümkün.” açıklamasını yaptı.
“YERLİ OTOMOBİLDE SONA YAKLAŞIK”
Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, İslam Kalkınma Bankası’nın İstanbul’da şube açması için görüşüleceğini söyledi. Yerli otomobil konusuna değinen Bakan Çağlayan, “Yerli otomobil konusunda sona en çok yaklaştığımız dönemdeyiz. Salı günü Cenevre'de bu kapsamda görüşmelerimiz olacak.” dedi.
Suudi Arabistan ile ticaretin son 10 yıldır sürekli artarak geliştiğini hatırlatan Çağlayan, şöyle devam etti: “Petrol ürünleri ithalatımız ve müteahhitlik konusunda bizim çalışmalarımız ana unsurlar. Suudi Arabistan 20 yıl içinde 615 milyar dolarlık yatırım yapacak. Son 4 yıl içinde 358 milyar dolar yatırım yapacaklar. Arap ülkelerinin yüzde 28’i kadar Gayrı Safi Milli Hasıla (GSMH) burada. Körfez ülkelerinin 1,8 trilyonluk bir GSMH potansiyeli var. Biz de körfezdeki bu varlıkları ülkemize çekmenin gayreti içindeyiz. Şuudlar son 10 yılda ülkemizde 1,6 milyar dolar yatırım yaptılar. Bizim Suudi Arabistan’da 638 milyon dolar yatırımımız söz konusu. Suudilerin toplam dış yatırımları 167 milyar dolar. Biz genelde müteahhitlik işlerinde Mekke ve Medine havaalanları alt yapıları vb. şekilde alınan işler var. Genelde Bin Ladin Grubu’nun aldığı işlere altyapı sağlıyoruz. Sadece 1 trilyon dolar inşaat işine 20 yıl içinde yatırım yapacaklar. 700 milyarlık GSMH var. Yarısı petrole dayalı. Bu bile bizim buraya ilgi göstermemizi gösteriyor.”
“VİZE VE YERLEŞİM EN ÖNEMLİ SORUNUMUZ”
Suudi Arabistan’a ihracatın yüzde 34 oranında arttığını; ancak vize ve yerleşim konusunun Türkiye’nin önündeki en önemli sorun olduğuna dikkat çeken Bakan Çağlayan, “ Vize konusunun çözülmesi için biraz sabırlı olmak gerekiyor. Ülkelerin genel politikalarından kaynaklanıyor. Yatırımcıların bizdeki hukuki mevzuata takılması ile oluşan olumsuz hava dağılıyor. 2009’dan itibaren tüm serbest ticaret anlaşmalarını körfez ülkeleri dondurdular ve inceliyorlar. Karşılıklılık prensibinde çalışmalarımız devam ediyor.” dedi.
YERLİ OTOMOBİL
Bakan Çağlayan, yerli oto için teşvik sistemi ve enerji konusundaki atılan adımların iyimserlik sağladığını, 100 liralık otonun 54 lirası iç kaynaklara sağlanmaya başladığını kaydetti.
Çağlayan, “Motoru içerde yapmaya başladığımızda yüzde sekseninin Türkiye'de üretilebilmesi. Kaporta üretebilecek Erdemir var. Ama talep yok. Lisans firmalarının motor ve aktarma araç mecburiyetini nereye ve ne kadar satacağına da onlar karar veriyor. Dışa bağımlılığı kesme hedefimiz. Bir günde 8 firma ile görüştüm. Yan sanayi araçların yüzde seksenini yapabilme kapasitesine sahip. Katkı yapacağım diyenlerle özel görüşme yapabiliriz. Biz bakanlık olarak üzerinde çalışıp Başbakanımıza götüreceğiz. Bir kaç firma üzerinde çalışıyor. Binek dışında hafif ticari araç için hedefe daha yakınız. Daha fazla katma değer de oluşturuyorlar böylece. Beklentiyi ikiye çıkardık. Bir firma 5-10 firmaya birden motor üretmeye başladı. Türkiye'de Türk mühendisinin ürettiği yerli lisanslı satarken kimseden müsaade alınmayacak bir otomotiv üretmek istiyoruz. Yerli otodan kastımız bu.“ diye konuştu.
Ekonomi Bakanı, Türkiye’nin küresel krizden başarı ile çıktığını, bu tür ziyaretlerin faydasını çok gördüklerini aktardı.
“HER ŞEYİN YERLİ OLDUĞUNU HAYAL EDİYORUM”
Eskiden on yıl önce çok az ülkeye ihracat yapıldığını; ancak şimdi pazar çeşitlemesi sayesinde 40 milyar dolar ihracat rakamını gördüklerini söyledi. Bakan Çağlayan, “Yoksa biz bu rekorları kıramazdık. Dünyanın bir çok yatırımcısı Türkiye’ye gelirken bizim otomotiv üretmemiz bize sınıf atlatacak. Bu uçağı getirecek, psikolojik bir eşik. Helikopter ATAK için geldiğimiz seviye ortada. Makam araçlarını, uçakların uçtuğu ve hepsinin yerli olarak hareket ettiği bir cumhuriyet bayramı hayal ediyorum. 2023’de bunun rahatlıkla olabileceğine inanıyorum. Bunun da gerçekçi bir altyapısı olduğuna inanıyorum. Geçtiğimiz 10 senede nereden nereye geldiğimiz gördükçe daha fazlasını yapabileceğimize inanıyoruz.” dedi.
“DURMAK YOK GAZA DEVAM”
Bakan Zafer Çağlayan, terör sorununun çözümü konusunda şunları söyledi: “Çok ciddi kazanımlarımız olacak ve bundan rahatsız olanlar da olacak hem içeriden hem de dışarıdan çomak sokma isteyenler olacak. Hükümetimizin samimiyetini biliyoruz. Eskiden bunları konuşmak tabu idi. Başbakanımızın ciddi bir iradesi var. Bu problemin devamında menfaat umanlar var daha başlangıcında sabote etmeye kalkıyorlar. Moralleri bozmadan düşünce değiştirmeden başka tutumlar da olabilir ama takılmadan devam etmeli. İnşallah bozma hedefinde olanların bu tutumları ellerinde patlayacak, geri tepecek. Buna herkesin CHP’nin, MHP’ni de destek vermesi lazım. Terör hepimizin problemi. El ele yürütmesi gereken bir süreç. Başka sabote edecek eylemler de olabilir. Çünkü memnuniyetsizlik var. Durmak yok yola devam. Durmak yok gaza devam.”
“MERKEZ BANKASI GECİKİYOR”
Büyümeyi sağlayanın ihracat olduğuna vurgu yapan Çağlayan, “Türkiye ekonomisi ortalama yüzde 6 büyümeli. Bunun için gaza basmamız gerekiyor. Merkez Bankası para politikası konusunda görev sahibi. Faiz oranlarını azaltın demiştik. Fakat intikalde gecikmeler oluyor. Para arzı kısıtlanınca piyasada daralmalar oluyor. Büyümeden korkmamamız gerekiyor. Cari açıkta gerçekleştirdiğimiz başarıyı dikkate alırsak yine başarabiliriz. Cari açığımızı ihracat yaparak azalttık. Büyüme hedefini verecek olan hükümettir. Enflasyonun tek hanelere indirilebileceğini gördük. 2023’de 2 trilyonluk GSMH hedefine ulaşabiliriz. Ülkeler bir birini daha yeni tanımaya başladı. Ülkemiz insanı, dışarıyı daha iyi tanıdıkça ve kendini daha iyi tanıttıkça bunlar gelişecek. 500 milyar dolarlık ihracat hedefini 2023”den önce başlayabiliriz.” şeklinde konuştu.
Bakan Zafer Çağlayan, TAV şirketinin Medine ve Cidde Havalimanı yatırımlarının yanı sıra Türk firmalarının 27 proje ile Suudi Arabistan’da en çok iş alan 4. ülke konumunda olduğunu dile getirdi. Elektrik enerjisi için yeniden ilgili bakanların görüşmesi gerekeceğini hatırlatan Bakan Çağlayan, “Suudilerin daha az enerji kullandıkları dönemlerdeki fazlalıklarını Türkiye üzerinden Avrupa'ya ulaştırma konusu görüşülecek. Bir enerji koridoru oluşturulmasına çalışılacak. 5 ile 10 bin megavatlık bir sistem söz konusu.” dedi. Ekonomi Bakanı, EXPO konusunda İzmir’in desteklenmesinin devam ettiğini söyledi.
HELAL GIDA KONUSU
Bakan Çağlayan, helal gıda konusunda şu ifadeleri kullandı: “TSE’nin yaptığı uygunluk belgesi pazara girişimizde önemli. Suudilerdeki kurumun TSE’ye akredite vermesi için çalışılacak."
CİHAN
Kaynak:
