MÜSİAD Basım, Yayın, Ambalaj ve Reklam Sektör Kurulu Başkanı Bilal Arıoğlu, 2010 yılında 70 kadar dizinin muhtelif ülkelere satılarak 50 milyon dolarlık bir gelir elde edildiğini bildirdi. Arıoğlu, sektörün yakaladığı ivmenin devamı adına öneriler ve önlemler üretilmesini, ortak yapımların önünün açılmasını talep etti. MÜSİAD Basım, Yayın, Ambalaj ve Reklam Sektör Kurulu telif hakları konusunu mercek altına aldı. İstanbul Ticaret Üniversitesi Eminönü Kampüsü'nde yapılan panele İstanbul Ticaret Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ticaret Hukuku Öğretim Görevlisi Prof. Dr. Şükrü Yıldız, Basım Yayın Meslek Birliği Başkanı Hasan Hüseyin Doğru, Televizyon ve Sinema Filmi Yapımcıları Meslek Birliği Başkanı Erdal Tüşünel ile MÜYAP Genel Sekreteri Ahmet Asena katıldı. Telif Hakları konulu panelde söz alan MÜSİAD Basım, Yayın, Ambalaj ve Reklam Sektör Kurulu Başkanı Bilal Arıoğlu, dizi sektörünün sorunlarına değindi. Sektörün güçlenip ihracatçı kimliğine büründüğünü ancak büyük sıkıntılarla karşılaştığını kaydetti. En büyük sorunlarından biri olarak mekân kiralarına işaret eden Arıoğlu, herhangi bir tarihi yapıtın çekimi için asgari üç dört yerden izin alınması gerektiğini vurguladı. Arıoğlu, “Bu konuda tek bir makamla muhatap olmamız pek çok soruna çare olacaktır.” dedi. Dizilerde rol ve görev alanların durumlarını anlatan Bilal Arıoğlu, “Haftada 90 dakikalık, 105 dakikalık dizilerin çekim zamanlarını ve şartlarını göz önüne aldığımızda arkadaşlarımızın büyük gayretler sarf ettikleri ortadadır. Bu konunun da tarafların karşılıklı anlayışı ile sektör çalışanlarının hak kaybına uğramadan aşılacağını ümit ediyoruz.” ifadelerini kullandı. Sektör olarak sözleşmeler bağlamında da sorunlarla karşılaşıldığını vurgulayan MÜSİAD Basım, Yayın, Ambalaj ve Reklam Sektör Kurulu Başkanı, bu konunun tamamen kanalların insiyatifinde olduğunu belirtti. Bilal Arıoğlu, “Herhangi bir yapım için örneğin müzik eseri ile ilgili sözleşmede ki siz projenizde kullanmak için besteci ile bir sözleşme yapıyorsunuz. Ancak kanal sözleşmesinde yayıncı kurum isterse bu eserin albümünü dahi çıkarabiliyor. Yani hem yayıncı hem de yapımcı konumuna geliyor. Bu kapsama mutlaka bir sınırlama getirilmelidir. Tabi bir diğer konu da tekrarlar. Buna da bir çare bulunması gerekiyor. Ayrıca kuvvetli bir yapımcı değilseniz tüm yurtiçi ve yurtdışı gösterim haklarını da yayıncı kuruluşa devrediyorsunuz.” dedi. Geçen sene 70 kadar dizinin muhtelif ülkelere satılarak 50 milyon dolarlık bir gelir elde edildiğinin altını çizen Arıoğlu, “Hatta ay sonunda vizyona girecek bir filmimizin Ortadoğu gösterim hakları birkaç milyon dolara, film gösterime girmeden satıldı. Sektörün yakaladığı ivmenin artarak devam edebilmesi için şimdiden öneriler, önlemler üretmeliyiz. Ortak yapımların önünü açmalıyız. En azından Hindistan'ın yabancı yatırımcılara gösterdiği avantajları biz de sunabilmeliyiz.” görüşünü dile getirdi. Sözü yayıncalara getiren Arıoğlu, 2010'da bir önceki seneye göre kitap üretiminin yüzde 15 arttığını bildirdi. Bakanlıktan 215 milyona yakın bandrol alındığını anlatan Arıoğlu, kasım ayına kadar 96 sayfa altının bandrol gerektirmediğini de sözlerine ekledi.
ŞÜKRÜ YILDIZ: KORSANLIKTA KAYIP 250 MİLYAR DOLARI BULDU
İnternetin korsan yayınları artırdığını belirten İstanbul Ticaret Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ticaret Hukuk Öğretim Görevlisi Prof. Dr. Şükrü Yıldız, bu noktada kaybın dünya genelinde 250 milyar dolar olduğunun aktardı. Yıldız, “Telif hakları toplumun kültürel bakımdan gelişmesini de ilgilendiren önemli bir konu. Uygulama alanı çok yaygın, ilim ve edebiyat eserlerinden tutun da çok geniş bir yelpazeye yayılması, bu hakların gerçekten de korunmasını ve güvence altına alınmasını, eser sahibinin mali ve manevi haklarının korunması önemli bir husus.” değerlendirmesinde bulundu.
ERDAL TÜŞÜNEL: MESLEK BİRLİKLERİ ÇOĞALMALI
Televizyon ve Sinema Filmi Yapımcıları Meslek Birliği Başkanı Erdal Tüşünel ise televizyon ve sinema sektöründeki telif haklarına ve sorunlara temas etti. Yasalarda uygulama eksikliklerinin olduğuna vurgu yapan Tüşünel, mesleki birliklerin sayısının artmasını istedi. Televizyon dizisi çekebilmek için yapımcı olmaya ya da belge vermeye gerek duyulmadığını ifade eden Tüşünel, bunun kimliksiz ve kayıt tescili yapılmayan kimselerin sektörde yer almasına yol açtığını kaydetti. Bu durumda telif haklarının denetimini güçleştiğini, her yapımcının 5846 sayılı yasadaki önermelere uyduklarına dair anlaşma imzalamalarının mecburi haline geldiğini belirtti.
AHMET ASENA: BANDROLLÜ ALBÜM SATIŞI 8 MİLYONA GERİLEDİ
Müzik Yapımcıları Meslek Birliği (MÜYAP) Genel Sekreteri Ahmet Asena da müziklerin internette müsadesiz kullanımının arttığına işaret ederek, 2004 yılında 50 milyon bandrollü albüm satılırken, bugün bu rakamın 8–10 milyona indiğinden dert yandı. Asena, albümleri internetten indirerek dinlemenin tercih edildiğinden yakınırken, buna karşı hemen önlem alınması temennisinde bulundu.
HÜSEYİN DOĞRU: KAMUOYU BİLİNÇLENDİRİLMELİ!
Basım Yayım Meslek Birliği Başkanı Hasan Hüseyin Doğru da telif haklarının etkin bir şekilde korunabilmesi için sadece kanunların yeterli olmadığının altını çizdi, kamuoyunun da bilinçlendirilmesini önerdi. Yayıncı ve Meslek Birliği Federasyonu'nun kurulması için bakanlığa başvurulduğuna işaret eden Doğru, Bakanlıktan onay geldiğinde yayınlanacak olan mecralara ait bandrollerin federasyon tarafından verileceğini sözlerine ekledi.
