İstanbul
Emtia piyasalarında Fed'in para politikasıyla ilgili haberlerin yanı sıra ABD'de açıklanan makroekonomik veriler ve dünya genelindeki jeopolitik gelişmeler de yatırımcılar tarafından yakından takip edildi.
ABD'de açıklanan makroekonomik veriler, istihdam piyasasında soğuma sinyalleri sürerken enflasyon baskılarının da kademeli olarak zayıfladığına işaret etti.
Kişisel tüketim harcamaları eylülde yüzde 0,3 artarken, Fed'in yakından izlediği gıda ve enerji hariç çekirdek kişisel tüketim harcamaları (PCE) fiyat endeksi aylık yüzde 0,2, yıllık yüzde 2,8 yükseldi. ADP özel sektör istihdamı kasımda artış beklentilerinin aksine 32 bin kişi azalarak Mart 2023'ten bu yana en sert düşüşünü kaydetti.
ABD'de imalat sanayi PMI verileri de zayıf seyre işaret etti. ISM imalat sanayi endeksi kasımda 48,2'ye gerileyerek beklentilerin altında kaldı ve sektörde üst üste dokuz aydır devam eden daralmanın temmuzdan bu yana en düşük seviyesine indiğini gösterdi.
Öte yandan, Fed'in 9-10 Aralık'taki FOMC toplantısında 25 baz puanlık faiz indirimine gidebileceğine yönelik beklentiler korunurken, para piyasalarında faiz indirimi ihtimali yaklaşık yüzde 88 seviyesinde fiyatlanıyor.
Jeopolitik cephede, ABD Başkanı Donald Trump, Beyaz Saray'daki basın toplantısında Venezuela üzerinden yürütülen uyuşturucu trafiğine yönelik baskıyı artırdıklarını belirterek, yakında kara operasyonlarına da başlayabilecekleri mesajını verdi.
Rusya-Ukrayna Savaşına ilişkin gelişmeler de piyasaların odağında yer almayı sürdürürken, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna'nın Karadeniz'deki tanker saldırılarını "korsanlık" olarak nitelendirdi ve Rusya'nın buna karşılık Ukrayna limanlarına ve bu limanlara giren gemilere yönelik saldırıları genişleteceğini ifade etti.
NATO'nun Avrupa kanadının Rusya ile savaşa hazırlandığı yönündeki değerlendirmelere yanıt veren Putin, Avrupa ile savaşmayı hedeflemediklerini ancak böyle bir durumda "hazır olduklarını" dile getirdi.
Bununla birlikte Avrupa Birliği (AB) kurumları, Rusya'dan doğal gaz ve LNG ithalatının 2027 sonbaharına kadar aşamalı olarak sonlandırılması konusunda anlaştı.
AB Komisyonu, Ukrayna'ya mali destek için dondurulmuş Rus varlıklarının teminat gösterilmesi veya AB bütçesi teminatıyla kredi sağlanması seçeneklerini gündeme getirdi.
Belçika Başbakanı Bart de Wever ise Rusya'nın Ukrayna'da yenilgiye uğrayacağı beklentisini "yanılsama" olarak nitelendirerek, Rus varlıklarına el konulmasının Rusya'nın da Batılı varlıklara el koymasına yol açabileceği uyarısında bulundu.
Söz konusu gelişmelerin ardından ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi, haftayı yüzde 4,12 seviyesinden tamamlarken, dolar endeksi yüzde 0,5 düşüşle 98,9'a düştü.
Gümüş'teki yükseliş yüzde 100'ü aştı
Değerli metaller, tamamlanan haftada Fed'in faiz indirimi beklentilerinden destek bulurken, altın ve platin değer kaybetti, gümüş ve paladyum ise değer kazandı.
Altının ons fiyatı, hafta başında Fed'in faiz indirimi beklentileri ve dolar endeksindeki zayıflamanın etkisiyle son 6 haftanın zirvesi olan 4 bin 254,51 doları test etmesinin ardından, yatırımcıların kar satışlarıyla en düşük 4 bin 163,93 dolara geriledi ve haftayı 4 bin 201,84 dolardan tamamladı. Altının ons fiyatında, tüm zamanların en yüksek seviyesi 4 bin 381,55 olmuştu.
Gümüşün ons fiyatı yılbaşından bu yana yüzde 102 yükseldi. Altına paralel seyretmesine karşın güçlü alımlarla pozitif ayrışan gümüş, haftanın son işlem gününde tüm zamanların en yüksek seviyesi olan 59,34 doları gördü. Haftayı da tüm zamanların en yüksek haftalık kapanışı olan 58,38 dolardan tamamladı.
Analistler, gümüşün ons fiyatında, altından ayrışan hızlı yükselişinin, küresel arz sıkışıklığı ve önemli borsalardaki düşük stoklarla ilişkili olabileceğini belirtti.
Değerli metallerde, ons bazında fiyatlar, gümüşte yüzde 2,8, paladyumda yüzde 1,2 değer kazanırken, platinde yüzde 1,5 ve altında yüzde 0,5 değer kaybetti.
Baz metaller bakırın rekoruyla destek buldu
Baz metaller, dolar endeksindeki değer kaybını devam etmesi ve bakır fiyatlarının Londra Metal Borsası'nda (LME) rekor seviyelere yükselmesinin etkisiyle tamamlanan haftada değer kazandı.
Bakır fiyatları LME'de tüm zamanların en yüksek seviyesine çıktı. LME'de 3 ay vadeli bakır kontratı, zayıflayan dolar ve arz endişelerinin etkisiyle ton başına 11.705 doları görerek geçen haftaki 11.210,50 dolarlık rekorunu aştı. Bu gelişmelere paralel olarak bakır, ABD'de tezgah üstü piyasalarda da değer kazandı.
Analistler, bu yükselişte dünyanın en büyük bakır üreticisinin Şili'de ekim ayında yaşanan üretim düşüşü ile Çinli bakır eritme tesislerinin planladığı üretim kesintilerinin etkili olduğunu belirterek, bakır piyasasında arzın kısıtlı olmasının fiyatları desteklediğini, dolar endeksinin zayıf seyrinin devam etmesinin de bakırı güçlendiren bir diğer unsur olarak öne çıktığını ifade etti.
Bu gelişmelerle baz metallerde tezgah üstü piyasada bu hafta fiyatlar libre bazında bakırda yüzde 3,4, kurşunda yüzde 1,3, alüminyumda ve çinkoda yüzde 1,2, nikelde yüzde 1 değer kazandı.
Doğal gaz fiyatları 3 yılın zirvesine yakın seyrediyor
Petrol fiyatlarında, OPEC+ grubunun üretim kararları ile jeopolitik gelişmeler belirleyici olurken, haftanın son işlem gününde Fed'in faiz indirimlerinin talebi artıracağı beklentisi ve Rusya-Venezuela kaynaklı arz endişeleriyle Brent petrolün varil fiyatı değer kazandı.
Ancak, ABD'de talebin zayıfladığına işaret eden veriler, Washington'ın Lukoil'e yönelik yaptırımlarında "yumuşatma" niteliği taşıyan teknik bir istisna tanıması fiyatlardaki artışı törpüledi.
Suudi Arabistan, Rusya, Irak, Birleşik Arap Emirlikleri, Kuveyt, Kazakistan, Cezayir ve Umman'dan oluşan OPEC+ grubunun 8 üyesi, 2026’nın ilk çeyreğinde mevcut petrol üretim seviyelerini koruma kararı aldı.
Bununla birlikte, ABD Enerji Enformasyon İdaresi (EIA), ülkedeki ticari ham petrol stoklarının geçen hafta yaklaşık 600 bin varil artışla 427 milyon 500 bin varil seviyesine çıktığını açıkladı. Piyasa beklentisi, stokların yaklaşık 1 milyon 900 bin varil azalacağı yönündeydi.
ABD doğal gaz fiyatları, yıl sonuna doğru soğuk hava koşulları ve rekor düzeydeki sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) ihracatının etkisiyle güçlü bir yükseliş eğilimi göstererek son 3 yılın en yüksek seviyelerine yakın seyretti.
ABD'nin günlük LNG talebi de kasım ayında ilk kez 19 milyar fitküp seviyesini aşarak rekor kırdı.
Analistler, ABD'de artan gaz maliyetlerinin, elektrik üretiminde kömür kullanımını yeniden artırabileceğini ifade etti.
Bu gelişmelerle, Brent petrolün varil fiyatı yüzde 0,6 artarken, New York Ticaret Borsası'nda işlem gören doğal gazın İngiliz termal birimi (MMBtu) cinsinden fiyatı da yüzde 9,1 değer kazandı.
Tarım emtialar karışık seyretti
Tarım emtia piyasasında fiyatlar, küresel arz fazlasına ilişkin endişeler ile jeopolitik gelişmeler ve hava koşullarına dair haber akışıyla karışık bir seyir izledi.
Buğday ve mısırda, AB ve Güney Amerika'daki güçlü üretim ve yüksek stoklar nedeniyle fiyatlar düşük seviyelerde kalırken, Ukrayna'daki savaş ve Rusya’nın ihracat politikaları Karadeniz'deki fiyatlarda risk primini koruyor.
Soya fasulyesinde Brezilya kaynaklı rekor rekolte beklentisi orta vadede arz baskısı yaratırken, Güney Amerika'daki kuraklık ve Çin'in zayıf alımları yönü belirleyen temel unsurlar oldu.
Pirinç tarafında ise Asyalı üretici ülkelerde bol ürün ve zayıf ithalat talebi fiyatları aşağı çekmeye devam ediyor.
Bununla birlikte, analistler, birçok alıcının fiyatlardaki düşüşün sürebileceği beklentisiyle piyasada bekle-gör tutumunu benimsediğini belirtiyor.
Bu gelişmelerle, bu hafta Chicago Ticaret Borsası'nda kile başına fiyatlar buğdayda yüzde 0,5, mısırda yüzde 0,6, pirinçte yüzde 0,9, soya fasulyesinde yüzde 2,9 azaldı.
ABD'de faaliyet gösteren emtia borsası Intercontinental Exchange'te libre bazında fiyatlar, pamukta yüzde 1,2, kahvede yüzde 1,8, şekerde yüzde 2,6 azaldı. Kakaonun ton başına fiyatı ise haftayı yüzde 3,5 artışla tamamladı.
AA
