12.Cumhurbaşkanı'nın halkın seçecek olmasından ötürü Cumhurbaşkanlığı seçimi konusunda kanun tasarısının taslağı şekillenmeye başladı.
Hükümet tarafından hazırlanan taslakta; seçimlerin 5 yılda bir yapılacağı ve bir kişinin en fazla iki defa seçilebileceği yer aldı. İlk oylamada seçmen oylarının salt çoğunluğunu alan aday Cumhurbaşkanı seçilebilecek. İlk turda bu sağlanamaz ise en çok oy alan iki aday sonraki turda yarışacak. Burada geçerli oyların çoğunluğunu alan aday Çankaya Köşkü'ne çıkacak. Eğer seçimlere tek aday katılırsa; seçimler halk oylaması şeklinde yapılacak ve kişi salt çoğunluğu elde eder ise seçilmiş olacak. Cumhurbaşkanı seçilecek kişinin 40 yaşını doldurmuş olması gerekiyor.
Cumhurbaşkanlığı seçim taslağından başlıklar ise şöyle:
-Cumhurbaşkanı halk tarafından seçilir. Seçim genel, eşit ve gizli oyla, bütün yurtta aynı günde, yargı yönetim ve denetimi altında yapılır.
-Cumhurbaşkanı seçimleri beş yılda bir yapılır. Bir kimse en fazla iki defa Cumhurbaşkanı seçilebilir.
-Genel oyla yapılacak seçimde, geçerli oyların salt çoğunluğunu alan aday Cumhurbaşkanı seçilmiş olur. İlk oylamada bu çoğunluk sağlanamazsa, bu oylamayı izleyen ikinci pazar günü ikinci oylama yapılır. Bu oylamaya, ilk oylamada en çok oy almış bulunan iki aday katılır ve geçerli oyların çoğunluğunu alan aday Cumhurbaşkanı seçilmiş olur.
-En son yapılan milletvekili genel seçimlerinde, geçerli oylar toplamı birlikte hesaplandığında, yüzde onu geçen siyasî partiler de ortak aday gösterebilir.
-Aday gösterilmek kişinin yazılı muvafakatine bağlıdır.
-Cumhurbaşkanı adayı gösterilen devlet memurları ve diğer kamu görevlileri, aday listesinin kesinleştiği tarih itibarıyla, görevlerinden ayrılmış sayılırlar. Yüksek mahkeme üyeleri, hâkimler, savcılar ve bu meslekten sayılanlar ile subay ve astsubaylar hariç olmak üzere, Cumhurbaşkanı adayı gösterilen oevlet memurları ve diğer kamu görevlileri, adaylığı veya seçimi kaybetmeleri halinde, Yüksek Seçim Kurulunca Cumhurbaşkanı'nın seçildiğinin ilân edilmesini takip eden bir ay içinde müracaat etmeleri kaydıyla eski görevlerine veya kazanılmış hak aylık derecelerindeki başka bir göreve dönebilirler.
-Adaylar, yabancı devletlerden, uluslararası kuruluşlardan, tüzel kişilerden ve Türk uyrukluğunda olmayan gerçek kişilerden maddî yardım alamazlar.
-Seçimlerde şeffaflığın sağlanabilmesi amacıyla, adaylığın kesinleşmesinden seçim sonuçlarının kesinleşmesine kadar geçen dönemde elde edilen her türlü gelir ve harcamalar kaydedilir. Yardımlar makbuz karşılığında yapılır. Nakdî yardımlar, adayların "Seçim hesabı" olarak kendileri adına açtıracakları bir banka hesabına yatırılır.
-İkinci oylamaya katılmaya hak kazanan adaylardan birinin ölümü veya seçilme yeterliğini kaybetmesi halinde, ikinci oylama, boşalan adaylığın birinci oylamadaki sıraya göre ikame edilmesi suretiyle yapılır. Bunların dışındaki sebeplerle boşalma olması halinde ikame yoluna gidilemez.
-Oylamalara tek adayla gidilmesi halinde, oylama referandum şeklinde yapılır; geçerli oyların çoğunluğunu alan aday Cumhurbaşkanı seçilmiş olur.
-Cumhurbaşkanı göreve başlayıncaya kadar görev süresi dolan Cumhurbaşkanı'nın görevi devam eder. Cumhurbaşkanlığı makamının ölüm, çekilme veya başka bir sebeple boşalması halinde, yenisi seçilinceye kadar, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı Cumhurbaşkanlığı'na vekâlet eder.
-Cumhurbaşkanı seçilenin, varsa partisi ile ilişiği kesilir ve Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeliği sona erer.
-Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından savaş sebebiyle yeni seçimlerin yapılmasına imkân görülmediğine dair karar verilmesi halinde, Cumhurbaşkanı seçimi bir yıl geriye bırakılır.
-Kırk yaşını doldurmuş, yüksek öğrenim yapmış ve milletvekili seçilme yeterliğine sahip her Türk vatandaşı Cumhurbaşkanı seçilebilir.
-Cumhurbaşkanlığına Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri içinden veya Meclis dışından aday gösterilebilmesi en az yirmi milletvekilinin yazılı teklifiyle mümkündür; her bir milletvekili ancak bir aday için teklifte bulunabilir.
Hükümet tarafından hazırlanan taslakta; seçimlerin 5 yılda bir yapılacağı ve bir kişinin en fazla iki defa seçilebileceği yer aldı. İlk oylamada seçmen oylarının salt çoğunluğunu alan aday Cumhurbaşkanı seçilebilecek. İlk turda bu sağlanamaz ise en çok oy alan iki aday sonraki turda yarışacak. Burada geçerli oyların çoğunluğunu alan aday Çankaya Köşkü'ne çıkacak. Eğer seçimlere tek aday katılırsa; seçimler halk oylaması şeklinde yapılacak ve kişi salt çoğunluğu elde eder ise seçilmiş olacak. Cumhurbaşkanı seçilecek kişinin 40 yaşını doldurmuş olması gerekiyor.
Cumhurbaşkanlığı seçim taslağından başlıklar ise şöyle:
-Cumhurbaşkanı halk tarafından seçilir. Seçim genel, eşit ve gizli oyla, bütün yurtta aynı günde, yargı yönetim ve denetimi altında yapılır.
-Cumhurbaşkanı seçimleri beş yılda bir yapılır. Bir kimse en fazla iki defa Cumhurbaşkanı seçilebilir.
-Genel oyla yapılacak seçimde, geçerli oyların salt çoğunluğunu alan aday Cumhurbaşkanı seçilmiş olur. İlk oylamada bu çoğunluk sağlanamazsa, bu oylamayı izleyen ikinci pazar günü ikinci oylama yapılır. Bu oylamaya, ilk oylamada en çok oy almış bulunan iki aday katılır ve geçerli oyların çoğunluğunu alan aday Cumhurbaşkanı seçilmiş olur.
-En son yapılan milletvekili genel seçimlerinde, geçerli oylar toplamı birlikte hesaplandığında, yüzde onu geçen siyasî partiler de ortak aday gösterebilir.
-Aday gösterilmek kişinin yazılı muvafakatine bağlıdır.
-Cumhurbaşkanı adayı gösterilen devlet memurları ve diğer kamu görevlileri, aday listesinin kesinleştiği tarih itibarıyla, görevlerinden ayrılmış sayılırlar. Yüksek mahkeme üyeleri, hâkimler, savcılar ve bu meslekten sayılanlar ile subay ve astsubaylar hariç olmak üzere, Cumhurbaşkanı adayı gösterilen oevlet memurları ve diğer kamu görevlileri, adaylığı veya seçimi kaybetmeleri halinde, Yüksek Seçim Kurulunca Cumhurbaşkanı'nın seçildiğinin ilân edilmesini takip eden bir ay içinde müracaat etmeleri kaydıyla eski görevlerine veya kazanılmış hak aylık derecelerindeki başka bir göreve dönebilirler.
-Adaylar, yabancı devletlerden, uluslararası kuruluşlardan, tüzel kişilerden ve Türk uyrukluğunda olmayan gerçek kişilerden maddî yardım alamazlar.
-Seçimlerde şeffaflığın sağlanabilmesi amacıyla, adaylığın kesinleşmesinden seçim sonuçlarının kesinleşmesine kadar geçen dönemde elde edilen her türlü gelir ve harcamalar kaydedilir. Yardımlar makbuz karşılığında yapılır. Nakdî yardımlar, adayların "Seçim hesabı" olarak kendileri adına açtıracakları bir banka hesabına yatırılır.
-İkinci oylamaya katılmaya hak kazanan adaylardan birinin ölümü veya seçilme yeterliğini kaybetmesi halinde, ikinci oylama, boşalan adaylığın birinci oylamadaki sıraya göre ikame edilmesi suretiyle yapılır. Bunların dışındaki sebeplerle boşalma olması halinde ikame yoluna gidilemez.
-Oylamalara tek adayla gidilmesi halinde, oylama referandum şeklinde yapılır; geçerli oyların çoğunluğunu alan aday Cumhurbaşkanı seçilmiş olur.
-Cumhurbaşkanı göreve başlayıncaya kadar görev süresi dolan Cumhurbaşkanı'nın görevi devam eder. Cumhurbaşkanlığı makamının ölüm, çekilme veya başka bir sebeple boşalması halinde, yenisi seçilinceye kadar, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı Cumhurbaşkanlığı'na vekâlet eder.
-Cumhurbaşkanı seçilenin, varsa partisi ile ilişiği kesilir ve Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeliği sona erer.
-Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından savaş sebebiyle yeni seçimlerin yapılmasına imkân görülmediğine dair karar verilmesi halinde, Cumhurbaşkanı seçimi bir yıl geriye bırakılır.
-Kırk yaşını doldurmuş, yüksek öğrenim yapmış ve milletvekili seçilme yeterliğine sahip her Türk vatandaşı Cumhurbaşkanı seçilebilir.
-Cumhurbaşkanlığına Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri içinden veya Meclis dışından aday gösterilebilmesi en az yirmi milletvekilinin yazılı teklifiyle mümkündür; her bir milletvekili ancak bir aday için teklifte bulunabilir.
