Bakan, Başbakan ve Cumhurbaşkanı imzalı üçlü kararnameyle atanan 57 üst düzey gümrük bürokratı, iktidarın anayasaya aykırı Kanun Hükmünde Kararneme çıkardığı ve “fonksiyon gaspında” bulunulduğu gerekçesiyle KHK’ye dayanarak yapılan işlemin iptali istemiyle dava açtı.
İdare mahkemesine sunulan müfettiş ve başmüfettişlerin ortak imzasını taşıyan dilekçede, anayasaya aykırı olduğu değerlendirilen KHK’nin iptali için de Anayasa Mahkemesi’ne gönderilmesi istendi. Ankara 10. İdare Mahkemesi, Gümrük Bakanlığı’nın savunmasının alınmasının ardından karar verecek.
Gümrük bürokratlarının ortak dava açmasına neden olan olay, AKP’nin 12 Haziran seçimlerinden önce tartışmalı biçimde aldığı KHK çıkarma yetkisine dayanıyor. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’de yapılan eklemelerle, teşkilat bünyesindeki kontrolörlerin, “hiçbir işleme gerek kalmaksızın” müfettişiliğe atanmasının yolu açılarak, kıdem sıralaması buna göre belirlendi. Bunun üzerine, 57 müfettiş ve başmüfettiş idare mahkemesine dava açtı. Müfettişlerin ortak imzasıyla verilen dava dilekçesinde, kontrolörlerin müfettiş olarak yetkilendirmesinde kamu yararı bulunmadığına işaret edilirken, şöyle denildi: “KHK ile getirilen düzenlemeler liyakat ve kariyer ilkelerine dayanan müfettişlik kıdem sistemini bozmuştur. Yeniden belirlenen kıdem sıralamasıyla, daha önce müşterek işlerde müfettişin koordinatörlüğünde çalışan kontrolörlerin, müfettişten kıdemli hale gelip işin eşgüdüm ve koordinesinin kendilerine geçmesiyle çalışma barışı ve huzurunun bozulacağı açıktır. Daha vahimi ise söz konusu KHK yürürlüğe girmeden önce müfettişlerce soruşturulan veya halen soruşturulmakta olan kontrolörlerin bu düzenlemeden sonra kıdemli hale gelmeleri halinde oluşacak kaos halidir.” Fonksiyon gaspı Yasaların genel, soyut, sürekli, düzenleyici ve nesnel nitelikte olması gerekliliği karşısında yürütme organı tarafından idari tasarrufla yapılması gereken müfettişliğe atama işlemlerinin yasa gücünde olan KHK ile yapılmasının “fonksiyon gaspı” olarak nitelenen başvuruda, şu değerlendirme yapıldı: “Bilindiği üzere, özel hukukta ve kamu hukukunda bir işlemin hukuka uygun sayılabilmesi için maddi ve hukuki öğeleriyle birlikte konusunun da hukuka uygun olması, başka bir ifadeyle yasaların emredici kurallarına aykırılık oluşturmaması gerekir. Bu koşulları taşımayan bir işleme hukuk alanında geçerlilik tanınamaz. Anayasa hukukunda anayasayı ihlal iradesi ve fonsiyon gaspının yaptırımı ise söz konusu yasama işleminin iptal edilmesi değil yok hükmünde sayılmasıdır. Bu yasama işleminin yetki öğesinde ağır ve açık bir sakatlık hali olduğu duraksamaya yer olmayacak kadar açıktır. Bu açıklamalar ışığında 649 sayılı KHK’nin 28. maddesi ile getirilen düzenlemeler Anayasanın Başlangıç, 2, 8, 11, 104 ve 105. maddelerine açıkça aykırı olduğu gibi aynı zamanda fonksiyon gaspı niteliğinde olduğundan bu düzenlemenin yoklukla malul sayılması da gerekmektedir. ”
Siyasi iradeyle kontrolörlere müfettiş unvanı verilip, inceleme ve soruşturmada görevlendirilmesinin yaratacağı sakıncaların da anlatıldığı dilekçede, “Açıkça hukuka aykırı olan, kamu yararı bulunmayan ve devletin denetim fonksiyonunda zaafiyet oluşturacak mahiyetteki bu düzenlemeler sonucu meydana gelecek telafisi imkansız maddi ve manevi zararlar” nedeniyle, KHK’ye dayanak yeniden belirlenen Müfettiş Kıdem Sıralamasının gösterir işlemin öncelikle yürürlüğünün durdurulması ve iptali istendi. KHK’nin anayasaya aykırılı nedeniyle kararnemenin iptali için de Anayaa Mahkemesi’ne götürülmesi talep edildi. Anakara 10. İadere Mahkemesi, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın savunmasının alınmasına karar verdi. Mahkeme, idarenin savunmasının ardından kararını verecek..
