Sektör yetkilileri, yönetmelik çıkmazsa kaçakçılara gün doğacağı görüşünde. Sigara paketlerindeki sağlık uyarılarının büyüklüğünün paketin yüzde 30’undan yüzde 65’ine yükselten yasanın çıkmasına rağmen, bu yöndeki çalışmaları düzenleyen yönetmeliğin gecikmesi sektörde panik yarattı.
Star'ın haberine göre 12 Temmuz 2012’de çıkan yasa, sigara paketlerindeki geçiş sürecinin 12 Temmuz 2013’te bitmesini öngörüyor. Yani sektöre bu konuda 1 yıllık zaman tanındı. Ancak çalışmaların başlaması için Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurulu’nun (TAPDK) yönetmelikleri yayınlaması gerekiyor. Yönetmeliğin çıkmamasının nedeni ise TAPDK üyelerinin görev sürelerinin eylül ayı sonunda dolması..
SİGARA ARZINDA SIKINTI
TAPDK yönetim kurulu yönetmeliğin yeni atamalardan sonra yapılması için imzayı erteliyor. Sorunla ilgili bilgi veren sigara sektörünün yetkilileri, yönetmeliğin yayınlanmaması durumunda 12 Temmuz 2013’e kadar yeni paketlerin yetişmesinin zor olacağını bu nedenle de piyasada sigara arzı sıkıntısının olacağını belirtiyorlar. TAPDK uzmanları ise yönetmeliğin gecikmesinin nedeninin kurul üyelerinin görev süresinin eylül ayı sonlarında bitmesi olarak gösteriyorlar.
Uzmanlar “Kurul, bu durumda yönetmeliği, yeni yönetim kurulunun yayımlaması istiyor. Bu nedenle de henüz çalışma yapılmadı. Ancak, sektörün söylediği gibi bir sıkıntı olacağını düşünmüyoruz. Yenisi yayınlanana kadar eski sistem uygulanabilir” dedi. Sigara üreticileri ise her paketin baskı yüzünün değişmesinin uzun süre alacağını ayrıca yeni paketlere göre baskı malzemelerinin siparişinin verilmesi gerektiğini belirterek bunun da uzun zaman alacağını vurguluyorlar. Sektör temsilcileri “Sektörün en büyük beklentisi TAPDK’nın yönetmelik değişikliklerini hızlıca ilan etmesi. Paket tasarımlarındaki değişiklik süreci, tüm ürün gamı için başvuruların yapılmasını, ilgili başvuruların TAPDK tarafından onaylanması ile baskı silindirlerinin sipariş edilmesini ve hazırlanmasını, test baskılarının ve sonrasında da üretimin yapılmasını, ürünlerin TAPDK’ya gönderilip arz izinlerinin alınmasını gerektiren; son derece zorlu bir süreç. O nedenle acele edilmesi gerekiyor” dediler.
TAPDK’NIN HIZLI HAREKET ETMESİ ŞART
Sigaracılar, 12 Temmuz 2013’ten sonra piyasadaki eski paketlerin ne olacağının da belirlenmediğini vurgulayarak “O güne kadar piyasaya arz edilmiş olan ürünlerin ne kadar pazarda kalacağı konusu da net değil. Söz konusu yönetmeliğin yayımlanmasının ardından firmaların hazırlıklarını tamamlamaları için en az 3 ay, TAPDK’nın tasarımları incelemesi için de 3 ay gibi bir süre gerekiyor. Bu sebeple, arzın devam etmesi için TAPDK’nın hızlı hareket etmesi şart. Aksi durumda kaçak ürünlerin miktarı artar”dediler.
KAÇAK SİGARA MİKTARINDA ARTIŞ GÖZLENİYOR..
İnsan sağlığına büyük zarar veren sigaranın Türkiye’deki içilme oranı çıkan yasalar sayesinde düşerken, fiyatların artmasıyla kaçak sigara miktarında artış gözleniyor. Devletin topladığı vergilerin yüzde 8’ini karşılayan ve 20 milyar liralık bir ciroya ulaşan sektörün en önemli sorunu ise kaçakçılık. Emniyet Genel Müdürlüğü Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı’nın raporuna göre, 2008 ve 2009 yılında 10 milyon paket sigara yakalanırken, 2010 yılında bu miktar 43.5 milyon pakete ulaştı. Tütün Sanayicileri Derneği’ne göre ise çöplerden çıkan her 5 sigara paketinin birisi kaçak ya da sahte. Dernek açıklamasında “2009’da yasal sigara satışı 108 milyar adetti. 2010’da 93 milyara düştü. Ancak bunu tüketimde bir düşüş olarak yorumlamak yanıltıcı. 2009 yılında yüzde 5 olan kaçak sigara oranı 2010 yılından bu yana yüzde 20 seviyelerindedir. Yasadışı yollarla 15 milyarın üzerinde sigara satışı oldu” denildi.