Motor hacmi 1600 cc'ye kadar olan araçların ÖTV'si yüzde 37'de kalırken, ithalatı azaltmak için 1600-2000 cc motorlu araçların vergisi yüzde 60'tan yüzde 80'e çıkarıldı. Bunun araç fiyatlarına yüzde 12,5 zam olarak yansıması bekleniyor. Motor hacmi 2000 cc'yi aşan araçların vergisi ise yüzde 84'ten yüzde 130'a yükseltildi. Yüzde 63 olan sigaradaki ÖTV yüzde 69'a çekilirken, cep telefonlarının ÖTV oranları da 5 puan artırılarak yüzde 25 şeklinde belirlendi. Buna göre, artık piyasada 100 liranın altında cep telefonu bulmak güçleşecek.
5,5 milyar liralık ilave vergi gelirinin beklendiği düzenleme kapsamında vadeli ithalatta Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu (KKDF) yüzde 3'ten yüzde 6'ya çıkarıldı. Maliye bürokratlarının yaptığı hesaplamaya göre 5,5 milyar liralık kaynağın 770 milyon lirası alkollü içecek, 2 milyar 750 milyon lirası tütün mamulleri, 920 milyon lirası taşıt, 660 milyon lirası cep telefonu, 350 milyon TL'lik kısmı ise KKDF'den gelecek. ÖTV artışından Türkiye'de otomobil satışlarının yüzde 11'ini oluşturan iki sınıf etkileniyor. Ayrıca hafif ticarî araçlar arasında yıllık satış rakamları 200 binlere ulaşan iki ayrı sınıfta da ÖTV oranı yüzde 10'dan 15'e yükseltildi. Dün Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren ÖTV artışları konuya hazırlıksız yakalanan otomotiv şirketlerinde üretimden gelen araçların sipariş iptallerine neden oldu.
53 uluslararası markayı temsil eden Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) Başkanı Mustafa Bayraktar, sektörün köklü vergi düzenlemelerine ihtiyaç duyduğunu ancak yapılan büyük ve ani değişikliklerin pazar ve yatırım ortamı açısından uzun vadeli karar almayı zorlaştırdığını söyledi. Değişikliğin etkisinin çok büyük olacağını kaydeden Bayraktar, geçiş süreci olmaması sebebiyle, stok yönetimi açısından ciddi zorluk ve ek maliyet geleceğini dile getirdi. Motor hacmine bağlı olarak vergi oranlarını düzenlemenin çağdaş bir yöntem olmadığını belirterek, son değişikliğin 2000 cc üzerindeki araçların satışını durdurma noktasına getireceğine, hafif ticari araçlara ilişkin ÖTV artışının ise, toplam pazarda belirli bir düşüşe neden olacağına dikkat çeken Bayraktar, olumsuz etkilerin asıl 2012 yılında daha fazla hissedileceğini ifade etti. Yeni düzenleme ile motor silindir hacmi 2000 cc'ye kadar olan otomobillerde ÖTV oranı yüzde 60'tan yüzde 80'e çıktı. Bu sınıf pazarın yüzde 9'una hitap ediyor. Motor silindir hacmi 2000 cc'nin üzerindeki otomobillerde ise bu oran yüzde 84'ten, yüzde 130'a yükseltildi. Bu sınıf ise satışların yüzde 2'si anlamına geliyor. ÖTV'deki artış 2000 cc'ye kadar olan otomobillerin fiyatlarına yüzde 12,5, 2000 cc'nin üzerindeki otomobillerin fiyatlarına ise yüzde 25 olarak yansıyacak. Lüks otomobillerde en yüksek artış yaklaşık 120 bin Euro'yu bulurken, hafif ticarilerdeki artış yaklaşık bin-2 bin TL seviyesinde gerçekleşti. Toplam pazardan yüzde 89 pay alan motor hacmi 1600 cc'yi geçmeyen otomobillerde ise ÖTV oranı yüzde 37 düzeyinde korundu.
Mercedes Benz Direktörler Kurulu Başkanı (CEO) Wolf-Dieter Kurz, vergi artışlarının sektöre hiçbir şekilde bilgi verilmeden gerçekleştirilmiş olmasını hayretle karşıladıklarını, artışların satışları önemli oranda etkileyeceğini söyledi. Kurz, "Pazardaki şartları tamamen değiştiren bu durumla karşı karşıyayız. Tüm stratejilerimizi gözden geçirmemiz gerekiyor." dedi. Audi, BMW, Mercedes, Land Rover, Porsche ve Volvo'nun ağırlıklı olarak öne çıktığı lüks otomobil satışlarında alınan kararla birlikte 3 ayda 3-4 binlik kayıp söz konusu olacak. Borusan Otomotiv İcra Kurulu Başkanı Eşref Biryıldız, bu yıl 44 binleri bulması beklenen lüks toplam segment satışlarının bu karar sonrası 40 binlerde kalacağını kaydetti. Volvo otomobil genel müdürü Torben Eckardt da ÖTV artışına konu olan araçların birçoğunun üretilmiş durumda, stoklarda beklediğini ifade ederek, "Siparişlerini veren ya da stoklarında bulunduran markalar için hem ciro hem de gelir düşüşleri kaçınılmaz olacak." dedi. Toyota CEO'su Ali Haydar Bozkurt ise ÖTV artışının toplam pazarın yüzde 35'ini olumsuz yönde etkileyeceğini ve bunun 2011 ve sonrasında pazara negatif olarak yansıyacağını kaydetti.
SİGARANIN VERGİSİ yüzde 6 YÜKSELDİ
Vergi ayarlaması yapılan bir başka segment ise hafif ticarî araçlar oldu. Buna göre, istiap haddi 850 kilogramı geçmeyip motor silindir hacmi 2000 cc'nin altındaki panelvanlar ile istiap haddi 850 kilogramı geçip motor silindir hacmi 2800 cc'nin altında kalan araçlara uygulanacak vergi oranı yüzde 10'dan yüzde 15'e yükseltildi. Bu sınıfta Fiat Doblo, Citroen Nemo, Peugeot Partner, VW Caddy gibi araçlar bulunuyor. Bu tanıma giren ancak elektrikli motorlu olan araçlarda ise vergi oranı yüzde 10'da sabit tutuldu. Sürücü dahil 9 kişilik oturma yeri olanlardan motor silindir hacmi 3200 cc'yi geçmeyen araçlarda da ÖTV yüzde 10'dan 15'e çıkarıldı. Öte yandan Citroën, hafif ticarî araç pazarında yeni ÖTV düzenlemesi ile oluşan vergi farkını tüketicilerine yansıtmama kararı aldığını duyurdu.
Değişikliğe gidilen mallar arasında tütün ürünleri de yer aldı. Buna göre, tütün içeren sigaraların ve tütün yerine geçen maddelerden yapılmış sigaraların da vergi oranı yüzde 63'ten yüzde 69'a, asgari maktu vergi tutarı da 0,1325 liradan 0,1450 liraya yükseltildi. Tütün içeren purolar, uçları açık purolar ve sigarilloların vergi oranları yüzde 30'dan yüzde 69'a, asgari maktu vergi tutarları ise 0,1325 liradan 0,1450 liraya çıkarıldı. Malttan üretilen biralarda asgari vergi oranı yüzde 63'te sabit tutulurken, litre başına alınan asgari maktu vergi tutarı 0,44 TL'den 0,53 TL'ye yükseltildi.
