44 yaşındaki Başçı, beş yıl önce de Erdoğan tarafından Yılmaz'ın yerine aday gösterilmişti. Başçı, hükümetle Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer arasında yaşanan veto polemiği nedeniyle, Süreyya Sergengeçti'den sonra kısa bir süre Merkez Bankası Başkanlığı'na vekalet etti. Başçı'nın Başbakan Yardımcısı Ali Babacan'la yolları çok kesişti. Babacan'ın kolejden arkadaşı olan Başçı ilk ve orta öğrenimini Babacan gibi TED Ankara Koleji'nde tamamladı. Başçı, daha sonra Babacan'ın da tercihi olan ODTÜ'de okudu. Başçı, ODTÜ'den sonra Bilkent ve ABD'de Johns Hopkins Üniversitesi'nde eğitimini tamamladı.
3 KASIM 2002 seçimlerinden sonra AK Parti'nin iktidara gelmesiyle Devlet Bakanı Ali Babacan'a danışmanlık yapan Başçı, Eylül 2003’ten bu yana Merkez Bankası'nda Başkan Yardımcılığı görevini yürütüyor. Başçı, 11 Aralık'ta Merkez Bankası'nın düşük faiz-yüksek munzam karşılıkları politikasını uygulamaya başladığını açıklayarak yatırımcıları şaşırtan isim olmuştu.