Rusya’nın başkenti Moskova’da İran nükleer sorununun çözümü ile ilgili P5+1 (ABD, Rusya, Çin, İngiltere, Fransa ve Almanya) zirvesi başladı. İran’ın nükleer programının sivil amaçlı olduğunu garanti altına almak isteyen uluslar arası toplum, muhtemel bir savaştan kaçınarak barışçıl bir çözüm yolu bulmak için çalışıyor.
Görüşmelere katılan bir diplomat uluslar arası basına “müzakereler başladı” bilgisini verdi, ancak detay açıklamada bulunmadı. Müzakerelerin iki gün boyunca sürmesi bekleniyor.
Rusya’nın önde gelen gazetelerinden Kommersant İran’a yeni bir anlaşma teklifinde bulunulacağını, buna göre Natanz nükleer tesislerindeki uranyum zenginleştirme çalışmalarının yüzde 20’den yüzde 3,5-5 seviyesine çekmesinin isteneceği ifade edildi. Kum kenti dışında Fordo bölgesinde yer altında bulunan nükleer tesisleri de tamamı ile kapatması istenecek.
Rus gazete, görüşmelerin önümüzdeki süreç için belirleyici olacağını, başarısız olunması durumunda İran’a yönelik herhangi bir askeri saldırı ihtimalinin artacağı değerlendirmesinde bulundu.
Moskova toplantısından herhangi bir somut çözüm çıkması konusunda iyimser olmayan uzmanlar da, Rusya’nın müzakerelerin devamı ve diplomatik kanalların açık tutulması için yoğun çaba sarf ettiğine dikkat çekiyor.
15 Nisan’da Türkiye’nin aracı olması ile İstanbul’da yeniden başlayan nükleer müzakereler Mayıs ayında Bağdat’ta devam etmişti. İki zirveden de olumlu sonuç alınmazken, İsrail krizin aşılamaması halinde İran’ın nükleer tesislerine yönelik saldırı tehdidini sürdürüyor.
İran Ulusal Yüksek Güvenlik Konseyi Sekreteri ve Nükleer Başmüzakereci Said Celili, Moskova zirvesi öncesi yaptığı açıklamalarda, Tahran’ın nükleer enerji üretme hakkının kabul edilmesini ve saygı duyulmasını istedi. Rus kaynaklara göre Tahran’ın bu yöndeki talebine yeşil ışık yakılmaması durumunda görüşmeler tıkanabilir.
CİHAN
