Rusya'nın Haziran 2008'de gümrüklerde tam denetim başlatması ile oluşan sorunun çözümü için uzun süredir çalışmalar sürdürülüyor. Türkiye ile Rusya Haziran 2008'de gümrüklerde tam denetim başlatması ile yaşanan krizin tatlıya bağlanmasının ardından iki ülke arasındaki ilişkiler artarak devam ediyor.
Rusya Başbakanı Vladimir Putin'in Türkiye ziyareti hem gerilen ilişkileri yumuşattı hem de iki ülke arasındaki ticaretin Ruble ile yapılmasına olanak sağladı. 'Ruble ile ihracat' projesi çerçevesinde Moskova'ya çıkarma yapan İstanbul Tekstil ve Konfeksiyon İhracatçı Birlikleri (İTKİB), bu ülkeye beş yıl içinde 5 milyar dolarlık bir ihracat hedefi koydu. Rusya ile Türkiye arasında hazır giyim sektöründe 260 milyon dolarlık ticaret hacminin olduğunu anlatan İTKİB Başkanı Hikmet Tanrıverdi, ruble ile ticaretin başlamasının ardından bu hedefin kısa sürede ulaşılabileceğini kaydetti.
Geçen yılın ağustos ayından sonra patlak veren küresel mali kriz, Türkiye'nin Rusya'ya arasında devam eden hem bavul ticaretini hem hazır giyim sektörünü zedelemişti. Krizin artmasıyla iki ülke arasındaki alacak-verecekler ciddi anlamda sıkıntılar yaşadı. Rus işadamları, yeterli oranda döviz stokuna sahip olmamalarını sebep göstererek ödemeleri geciktirdi. Bu durum Türk tekstilcilerin kriz öncesi ihraç ettikleri malların ödemelerini zamanında tahsil edememelerine yol açtı. Nihayet yaşanan bu sıkıntılar sona buldu. İki ülke arasında yapılan ortak mutabakat sayesinde Rus para birimi ruble ile ticaret yapılabilmesinin yolu açıldı. Garanti Bankası başta olmak üzere beş Türk Bankası, ödemelerin dolarla birlikte ruble ile yapabilmesi için çalışmalar yarak alt yapılarını tamamladı.
RUSYA'YA 5 MİLYAR DOLARLIK İHRACAT HEDEFİ
Rubleyle ticaret'te gelinen noktayı 'tarihi bir başarı' olarak nitelendiren İTKİB Başkanı Hikmet Tanrıverdi, Türk ve Rus işadamlarının daha yüksek ticari hacme ulaşabilmelerinin önünde hiçbir engelin kalmadığına vurguladı. Ekonomi krizle birlikte Rusya'ya yapılan tekstil ticaretinde yüzde 51 oranında bir düşüşün olduğunu ifade eden Tanrıverdi, rubleye geçişle birlikte 2010 yılını büyük bir sıçrama dönemi olarak gördüklerini dile getirdi. Rusya'da yaklaşık 45 milyar dolarlık bir konfeksiyon pazarının olduğunun altını çizen Başkan Tanrıverdi, hedeflerinin 2015 sonuna kadar pazarın yüzde 10'una ulaşmak olduğunu ifade etti. Ruble ile ticaretin başlamasının ardından ekonomik ilişkilerin artarak devam edeceğini vurgulayan Tanrıverdi, kriz çıktığı zaman Türk girişimcilerinin Rus işadamlarından yaklaşık 1.3 milyar doları tahsil edemediklerini kaydetti. Tanrıveri, "Bize yeterli miktarda dolar rezervine sahip olmadıklarını ifade ettiler. Bunun yanında rubleyi de dolara çevirmenin zor olduğu dile getirildi. Ancak biz, kendi paralarıyla ödeme yapmalarında bir sakınca olmadığını dile getirdik. Bu noktada başvuruda bulunduk. Sonuçta devlet erkanımızın girişimi sonucunda buna imkan verildi. Artık Ruslar Türk mallarını ruble ile direk alabileceklerdir." diye konuştu. Böylelikle kayıt dışı ekonominin önüne de bir nebze geçileceğini anlatan Tanrıverdi, 260 milyonluk hacmin beş yılda 5 milyar dolara yükseleceğini söyledi. Gelecek bir kaç hafta içinde de Ruble'nin hem Türkiye'de hem de Rusya'da tanıtımının yapılacağını belirten Tanrıverdi, şimdiden Merter, Osmanbey ve Laleli'de bulunan 5 bin dükkana 'Ruble kabul ediyorum' yazılı stiker dağıttıklarını kaydetti.
RUBLE İLE 1 MİLYAR 350 MİLYON TAHSİLAT YAPILDI
Garanti Bankası başta olmak üzere 5 büyük bankanın da Ruble için tüm alt yapılarını oluşturduğunun altını çizen Tanrıverdi, Merkez Bankası'nın geçmişte yaşadığı birkaç olaydan dolayı böyle bir girişime sıcak bakmadığını anlattı. Tanrıverdi, bu işlemin başlamasının üzerinden dört ay geçmesine rağmen 1 milyar 350 milyon rublelik ticari işlem gerçekleştiğini ifade etti. Bunun 450 milyon rublelik kısmının ise tahsilat olduğunun altını çizen Tanrıverdi, ruble kullanımının iki ülke arasındaki turizm sektörüne büyük bir canlılık getireceğini vurguladı. Başkan, buradan Türk ekonomisine 2.5 milyar dolar girdi beklediklerini belirterek ruble kullanımın artmasının ardından Romanya ve Polonya'nın para birimleriyle de Türkiye'de ticaret yapılması için girişimlere hız vereceklerini söyledi.
İŞ ADAMLARI RUBLE İLE TEMİNAT VEREBİLECEK
Garanti Bankası Koordinatörü İlker Yavaş ise Garanti Bankası'nın tüm şubelerinin rubleyi otomatik olarak tanığını ve ticari işlemlerin rahatlıkla yapılabildiğini anlattı. Bundan sonra ruble üzerinde teminat mektubu da kabul edildiğini belirten Yavaş, yabancı müteşebbislerin rahatlıkla ticaret yapabilmeleri için bankalarından rahatlıkla hesap açabileceklerinin altını çizdi.
Deri ve Deri Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Lemi Tolunay da dericilerin Rusya'da bulunan 300 ile 350 milyon dolar arasındaki alacakları bu yolla kısa sürede tahsil edilebileceğini umduklarını ifade etti.
