Bakü
Sovyetler Birliği'nin dağılma sürecinde Azerbaycan'ın bağımsızlık mücadelesinin öncülerinden olan Elçibey, hayatını ülkesinin özgürlüğüne ve Türk dünyasında birliğin sağlanmasına adadı, mücadelesi ve fikirleri yalnız Azerbaycan'da değil özellikle Türkiye başta tüm Türk coğrafyasında derin izler bıraktı.
1938'de Nahçıvan'ın Ordubad ili Keleki köyünde dünyaya gelen Elçibey, eğitimini Nahçıvan'da tamamladıktan sonra Azerbaycan Devlet Üniversitesi Doğu Bilimleri Fakültesi Arap Filolojisi Bölümü'nü kazandı. Mezuniyeti sonrası bir süre Mısır'da tercümanlık yaptı, ardından ülkesine dönerek akademik çalışmalarına devam etti.
1969'da "Tolunoğulları Devleti" üzerine doktora tezi hazırlayan Elçibey, öğretim üyesi olarak çalıştığı üniversitede öğrencilerine Türkçülük ve bağımsızlık ruhunu aşılamaya gayret etti. Bu faaliyetleri nedeniyle Devlet Güvenlik Servisinin (KGB) hedefi haline geldi ve 1975'te "Sovyet karşıtı propaganda" suçlamasıyla 1 yıl 7 ay hapis yattı.
Serbest kaldıktan sonra Azerbaycan Bilimler Akademisi Elyazmalar Enstitüsünde görevine devam eden Elçibey, 1988'de Azerbaycan'da başlayan bağımsızlık hareketinin öncüleri arasında yer aldı. 1989'da kurulan Azerbaycan Halk Cephesinin (AHC) genel başkanı seçildi.
7 Haziran 1992'de yapılan seçimlerde yüzde 60,9 oy alarak Azerbaycan Cumhurbaşkanı oldu.
Sovyet ordusunu ülkeden çıkardı
Cumhurbaşkanlığı döneminde milli devletin temellerini atan Elçibey, Sovyet ordusunu Azerbaycan'dan çıkararak milli orduyu kurdu.
Milli paranın basılması, Kiril alfabesinden Latin alfabesine ve üniversite sınavlarında test sistemine geçilmesi, onun dönemindeki önemli reformlar arasında yer aldı.
İlk resmi ziyaretini Türkiye'ye yaptı
Elçibey, dış politikada önceliği Türkiye ile stratejik yakınlaşmaya verdi. Cumhurbaşkanı seçildikten sonra ilk yurt dışı ziyaretini 24-27 Haziran 1992'de Türkiye’ye gerçekleştirdi. TBMM'de yaptığı konuşmada, "Mustafa Kemal'in yolunu izliyoruz." mesajını verdi.
Anıtkabir'de hatıra defterine yazdığı "Ey büyük Türk, büyük komutan. Sizi ziyaret etmekle kendim ve milletim adına onur duydum. Senin askerin Elçibey." ifadeleri hafızalara kazındı.
Ancak Karabağ'daki savaş ve ülkede artan iç karışıklıklar nedeniyle iktidarı uzun sürmedi. Haziran 1993'te yaşanan Gence isyanının ardından görevini bırakarak doğduğu Keleki köyüne çekildi. Yaklaşık 4,5 yıl burada yaşadıktan sonra Bakü'ye dönerek Azerbaycan Halk Cephesi Partisinin genel başkanı sıfatıyla siyasi mücadelesini sürdürdü.
Hayatının son yıllarında ağır hastalıkla mücadele eden Elçibey, 22 Ağustos 2000'de tedavi gördüğü Ankara Gülhane Askeri Tıp Akademisi Hastanesi'nde hayata veda etti.
Elçibey, bağımsızlık idealine bağlılığı, Türk dünyasına yönelik vizyonu ve sade yaşam tarzıyla hafızalarda yer edindi.
AA