Ankara
TÜRİB Genel Müdürü Kırali, TÜRİB Elektronik Ürün Senedi (ELÜS) Piyasası'nda bu yıl işlem hacmini 120 milyar lirayla tamamlamayı beklediklerini belirterek, "Yaklaşık 7,6 milyon tonluk ürün el değiştirdi. 2019'dan beri gerçekleşmede 57 milyon tona yaklaşıyoruz." dedi.
Kırali, TÜRİB'in yıl içindeki faaliyetleri ve gelecek yıl hedeflerine ilişkin değerlendirmede bulundu.
Yılın başında ELÜS Piyasası'nda aracılı sisteme geçildiğini anımsatan Kırali, aracıların kendileri için önemli olduğunu söyledi.
Kırali, bugüne kadar TÜRİB'in tekelinde olan yatırımcıya hizmet sunma ve onların emirlerini borsaya iletme hizmetini 7'ye böldüklerini ve rekabete açtıklarını ifade ederek, bu gelişmenin uzun vadede daha ucuz ama daha kaliteli hizmetin geleceğinin müjdesini verdiğini dile getirdi.
Piyasada kayıtlı yatırımcı sayısının 270 bine ulaştığı bilgisini veren Kırali, bu sayıya ulaşılmasında aracı kurumların da ciddi katkısının olduğunu bildirdi.
Kırali, buradaki potansiyelin çok daha büyük olduğuna işaret ederek, "Gelecek yıl yatırımcıları elde etme anlamında aracı kurumların bize gerçekten çok büyük faydaları dokunacak. Bu ilk senede operasyonel sorunlarla da uğraştılar. Adaptasyon kolay değil ama gelecek seneden itibaren agresif bir şekilde yatırımcı sayısında büyüme bekliyoruz." diye konuştu.

"İşlem hacmini artırarak geliştirmeyi hedefliyoruz"
TÜRİB ELÜS Piyasası'nda bu yılki işlem hacmine dikkati çeken Kırali, şunları kaydetti:
"Bu yılı 120 milyar lirayla bitirmeyi düşünüyoruz. Buraya yakın bir yerdeyiz, şu anda zaten senenin son haftaları. Yaklaşık 7,6 milyon tonluk ürün el değiştirdi. TÜRİB'de 2019'dan beri gerçekleşmede 57 milyon tona yaklaşıyoruz. Gerçekten ciddi bir rakam. Bu seneki işlem hacmimiz bu şekilde. Bunu inşallah gelecek senelerde artırarak geliştirmeyi hedefliyoruz."
Kırali, altyapı yatırımlarına devam ettiklerini, aracılı sistemle beraber Türkiye'nin ilk yerli ve milli borsa yazılımını kendilerinin devreye aldığını belirterek, bunun ikinci ayağının da Vadeli İşlemler Piyasası olacağını söyledi.
Bunun Türkiye'de çok büyük bir eksiği gidereceğini vurgulayan Kırali, "Çiftçi, tüccar ve sanayicilerin tarım piyasasındaki risklerini yönetmesi anlamında vadeli işlemler piyasası bütün dünyada her zaman çok önemli." ifadesini kullandı.
Kırali, 2026 yılının üçüncü çeyreğinde sistemi devreye alacaklarını, böylece finansal yatırımcılar için de portföyün genişleyeceğini, daha önce portföylerinde olmayan riski dağıtabilecekleri yeni enstrümanı da aynı anda arz ve talebin iki tarafına getirmiş olacaklarını anlattı.
Diğer projelerinin de gelecek yılın ilk çeyreğinde devreye alacakları Uluslararası Ürün Piyasası olduğunu dile getiren Kırali, Türkiye'nin tahıl akımlarında köprü görevi gördüğünü ifade etti.
Kırali, burada Ticaret Bakanlığının denetimi altındaki antrepolarda bulunan millileşmiş veya millileşmemiş bütün ürünlerin işlem göreceği bir piyasayı hedeflediklerine dikkati çekerek, tüzel kişiler ve büyük tüccarlar arasında Türkiye'den geçen bu akımı borsada daha şeffaf hale getirmek istediklerini bildirdi.
"Lisanslı depoculukta kısa dönemde büyük mesafeler kaydedildi"
Lisanslı depoculuk faaliyetlerinde de çok kısa dönemde büyük mesafeler kaydedildiğine işaret eden Kırali, işlemlere başladıklarında 4 milyon ton civarında olan kapasitenin şu an 14,2 milyon tona ulaştığını aktardı.
Kırali, gelecek 2 yılda söz konusu kapasitenin 18 milyon tona yaklaşacağına dikkati çekerek, şunları söyledi:
"Ülkedeki hububat rekoltesi 38 milyon ton civarında. Şu an bunun üçte birini lisanslı depolarda saklayıp TÜRİB'de işlem görebilir hale getirdik. Kapasite 18 milyon tona ulaştığında yaklaşık yarısına bunu yapabilir hale geleceğiz. Bu gerçekten 15 senelik dönemde ciddi şekilde büyük bir kapasite artışı. 100 yıllık sistemlerin ulaştığı noktaya biz 15 senede geldik. İnşallah daha ileriye de götüreceğiz bunu."
Hububat ve ürün piyasalarında 2025 yılının don olayları ve kuraklık gibi nedenlerle zorlu geçtiğini anımsatan Kırali, 2026 yılının iklim krizinin etkilerinin daha az yaşandığı bir yıl olmasını dileyerek, çiftçilere, sanayicilere ve tüccarlara TÜRİB'de daha çok işlem yapmaları çağrısında bulundu.
AA